حدیث سیزدهم
سخنران: حجت الإسلام والمسلمین سید حسین حسینی قمی
موضوع سخنرانی: اصلاح ذات البین
بسم الله الرحمن الرحیم
همچنان مهمان سفره امیر مومنان سلام الله علیه در نهج البلاغه، در بخش نامه ها نامهی چهل و هفت این نامه در حقیقت وصیت نامه امیر مومنان سلام الله علیه است در بستر شهادت، فرازی از این وصیت نامه این است؛ حضرت به امام حسن و امام حسین و همه فرزندانشان و همه کسانیکه این سخن به آنها میرسد سفارش کردند، فرمودند: به شما سفارش میکنم أُوصِیکُمَا وَ جَمِیعَ وَلَدِی وَ أَهْلِی وَ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِی بِتَقْوَی اَللَّهِ دو نَظْمِ أَمْرِکُمْ سه شاهد من این جمله است وَ صَلاَحِ ذَاتِ بَیْنِکُمْ، بین خودتان را اصلاح کنید، دشمنی نباشد، خوبی باشد، دوستی باشد؛ عزیزان من خدا نکند ماه رحمت، ماه ضیافت الله بر ما بگذرد و هنوز اگر با کسی اختلافی داشتیم هنوز آن اختلاف همچنان برقرار باشد. این نهج البلاغه است تعارف ندارد، امیر مومنان سلام الله علیه میفرماید فَإِنِّی سَمِعْتُ جَدَّکُمَا ص یَقُولُ صَلاَحُ ذَاتِ اَلْبَیْنِ أَفْضَلُ مِنْ عَامَّهِ اَلصَّلاَهِ وَ اَلصِّیَامِ اَللَّهَ، یعنی چه؟ بعضی ها را دیده ام در ترجمه این جمله در نهج البلاغه اشتباه کرده اند نوشته اند اصلاح بین دو نفر بالاتر از یک سال نماز و روزه است؛ نه، عَامَّهِ نه به معنی یک سال، عَامَّهِ یعنی عموم همه ی نماز و روزه ها، همهی نماز و روزه ها یک طرف اصلاح بین دو نفر یک طرف؛ ماه رحمت برسد ماهی که تمامش رحمت پروردگار است ما از خدا انتظار رحمت داریم، ما از پروردگار انتظار گذشت داریم. آن وقت ما هنوز از رفیقمان نگذشته باشیم، هوز دعواها اختلاف ها وکینه ها باشد خدا نکند! انشالله که نباشد، خدا نکند هنوز من با پدرم، با مادرم، با برادرم، با خواهرم اختلاف من یک روایتی را یک وقت در جایی می خواندم خدا میداند بعد از آن یک آقایی آمد گفت ما به هر ترتیب مدت ها بود با پدرمان سر یک موضوعی قهر بودیم با پدر! با مادر! گفت این حدیث شمارا که شنیدم بدنم لرزید با چشم گریان رفتم خدمت پدر و مادر. حدیث خیلی تکان دهنده است، خیلی زیبا است. امام صادق علیه السلام در تهذیب شیخ طوسی میگوید امام صادق علیه السلام فرمود اگر شما مشغول نماز بودید ماه رمضان نماز شب نمیخوانید؟ نماز مستحبی نمیخوانید؟ نماز امام زمان نمیخوانید؟ اگر مشغول نماز مستحبی بودید دَعاهُ الوالِد، کسی مشغول نماز بود پدرش صدایش کرد چه کاری انجام بدهد؟ فَلیُسَبِّح، یک سبحان الله بگوید پدر متوجه بشود ما داریم نماز میخوانیم بعد از نماز بروید خدمت پدر؛ یک سبحان الله یا الله اکبر، یک ذکری بگویید اما اذا دَعاهُ الوالِدَه، اگر مادر صدا کرد چه؟ باز هم سبحان الله بگوید؟ نه؛ امام صادق فرمود: فَلیَقُول لَبَّیک، بگو لبیک نماز مستحبی ات را بشکن، بگو لبیک، جان مادر، چی میخواستی از من؟ نماز مستحبی ات را بشکن. اگر مادر صدا کرد بگو لبیک، جان مادر؟ با لبیک برو خدمت مادر، آن لبیکی که ما در میقات برای خدا باید بگوییم، اینجا برای مادر بگو آن وقت میشود ما، ماه رمضان، نهج البلاغه، قرآن، از خدا انتظار گذشت، رحمت … ؛ آن وقت هنوز خودمان در قلبمان کینه ای نسبت به بندگان خدا باشد! بگذارید من به یک داستانی اشاره کنم مفضل نامش را شنیده اید از اصحاب امام صادق علیه السلام؛ یک وقت در کوچه های مدینه میرفت دید دو نفر باهم دعوا میکنند، دو تن از شیعه های امام صادق باهم دعوا میکنند، یک مقداری ایستاد دید دعوا تمام نشد رفت نزدیک گفت دعوا سر چه چیزی است؟ گفتند ما یک اختلاف مالی باهم داریم گفت بیایید برویم خانه ما. این ها را برد خانه دعوا حل نشد مگر به دادن یک مبلغی. چهارصد درهم مفضل گفت من این مبلغ را میدهم دعوا تمام بشود پول را پرداخت دعوا تمام شد بعد به آن ها گفت یادتان باشد این پول برای من نبوده است امام صادق این پول را پیش من قرار داده بود، فرمود اگر دیدی دو تا از شیعیان باهم دعوا دارند اختلاف دارند دعوایشان با یک مسئله مالی با یک پولی حل میشود از این پول پیش تو باشد که از این پول بده تا دعوا بین دو شیعه تمام بشود. آن وقت امام صادق علیه السلام راضی است.
بگذارید این حدیث را با یک جمله دیگری تمام کنم؛ همین مفضل به شیعیان میگفت مواظب باشید نکند باهم قهر بکنید چون خودم شنیدم امام صادق علیه السلام فرمود: اگر دو تن از شیعیان باهم قهر بکنند من از هر دو -عنایت کنید- از هردو اعلام برائت میکنم هر دو را نفرین میکنم. به امام صادق گفتند آقا چرا هر دو؟ دو نفر که باهم قهر کردند بالاخره یک ظالم دارد و یک مظلوم، حالا شما ظالم را اعلام برائت کنید. به ظالم نفرین کنید، مظلوم چرا؟ فرمودند بخاطر اینکه مظلوم قدم جلو بگذارد، او برود بگوید اصلا انا ظالم، حضرت فرمود تو برو بگو برو بگو انا ظالم حتی یقطع الهجران، دعوا تمام شود، تو قدم جلو بگذار تو بگو اصلا من مقصر هستم. نکند در ماه رمضان خانواده ها فرزندان پدر-مادرها با دوستان، هنوز این ماه ضیافت الله بر ما گذشته باشد این روز ها و نرسیده باشیم به این کلام! امیر المومنین در بستر شهادت فرمود از پیامبر شنیدم صَلاَحِ ذَاتِ بَیْنِ اصلاح بین دو نفر بالاتر از عَامَّهِ اَلصَّلاَهِ وَ اَلصِّیَامِ، عَامَّهِ چه شد؟ نه یک سال تمام نماز و روزه ها یک طرف، اصلاح بین دو نفر یک طرف. نهج البلاغه بخش نامه ها نامه چهل وهفت وصیت نامه امیر مومنان در بستر شهادت.
والسلام علیکم ورحمه الله
امام صادق علیه السلام در جریان قهر دو شیعه ، که یکی ظالم و یکی مظلوم است کدام را نفرین میکند ؟
۱. ظالم را
۲. مظلوم را
۳. هیچکدام را
۴. هر دو را
گزینه صحیح: ۴