حدیث دوم

سخنران: حجت الاسلام والمسلمین سید عبدالحمید شهاب

موضوع سخنرانی:‌ فرصت های طلایی ماه رمضان(۱)

بسم الله الرحمن الرحیم

اول ماه رمضان و آغاز سال عبادی. ان شاءالله خدای متعال، توفیق عبادت و بندگی شایسته به همه ی ما عنایت بفرماید. ماه رمضان، به قول سیدبن طاووس که فرمود: محرم، ماه اول سال قمری هست و ماه رمضان، اول سال «عبادی» است. مرحوم آیت الله میرزاجواد آقای ملکی تبریزی، روز اول ماه رمضان که می رسید می فرمود: دو رکعت نماز شکر بخوانید و سوره فتح را بخوانید که توفیق پیدا کرده و بتوانید به واسطه عبادتی که در این ماه انجام می دهید بر شیطان غلبه کنید. این ماه، ماه فرصت های طلایی است.

من در این چند جلسه سعی می کنم به بعضی از این فرصت ها اشاره کنم. اولین فرصتی که خداوند متعال به برکت این ماه به همه ما عنایت کرده، تقویت اراده و تصمیم گیری است. یکی از مشکلات اساسی که امروز جامعه ما با آن دست و پنجه نرم می کند، ضعف اراده است. طرف وقتی باهاش می شینی صحبت می کنی، می گوید: می دانم بد اخلاق هستم ولی نمی توانم ازش جدا بشم. می دانم کاهلی نماز، بد است... ولی چه کنم؟! نمی توانم حاج آقا! افتادیم در این خط دیگر... امروز، افراد مبتلا به گرفتاری های مختلفی را با اظهار ضعفی که در اراده دارند فقط دارند توجیه می کنند و حتی پانسمان نمی کنند این زخم را. ماه رمضان، ماه تقویت اراده است. فرصتی است برای این که انسان، وقتی در فاصله ی زمانی محدودی که تعریف می شود، ده ساعت-دوازده ساعت نخور و نیاشام و مفرداتی را انجام نده و فلان کار را انجام نده این دارد اراده را محکم می کند و می تواند تصمیم بگیرد. حالا این عرضی که دارم می کنم، ممکن است به سیگاری ها بر بخورد. آدمی که معتاد به سیگار است و می گویی: آقا! سیگار را بگذار کنار، می دانی ضرر قطعی دارد برای جسم، چرا نمی گذاری کنار. و شرعا هم وقتی می دانی این ضرر دارد، حرام است. خب چرا داری یک حرامی را که می دانی ضرر قطعی است و کنار نمی گذاری. در جواب می گوید: آقا! من نمی توانم و اراده ندارم که این را بگذارم کنار.

چطور ۱۷ساعت می توانی هیچی نخوری و نیاشامی و هیچ گناهی را انجام ندهی بعد برای این کار بگویی نمی توانم. دقیقا مثل این آدم ها هم مراقبه کردن و مقابله کردن با مساله گناه هم همین طور است. در غیر ماه رمضان نمی تواند از حرام اجتناب کند که حالا ادعا می کند این ماه قرار است مرا از «حرام» اجتناب کند. به نظر می رسد که، این عدم اراده داشتن توامان با غفلت است و بالاخره دست ابلیس این وسط باز است و دارد گربه رقصی می کند. به قول آن شاعر گفت:

قیمت هرکاله می دانی که چیست! قیمت خود را ندانی، احمقی ست!

خوب گفته این شاعر. من به یک قضیه و داستانی از رسول مکرم اسلام(ص) و سیره ی نبوی اشاره می کنم که واقعا یک تصمیم و اراده محکم چه سعادتی را برای آدم فراهم می کند. ما امروز در جامعه دوتا مشکل داریم: یک این که اولا بعضی ها قدر خود را نمی دانند و حد خودشان را هم نمی دانند. اما ببینید این جوان، در تصمیمی که گرفت چقدر موفق شد. رسول خدا(ص) با اصحابش از بیابانی بیرون مدینه عبور می کردند یک وقت دیدند پیغمبر(ص) فرمودند: توقف کنید! الان یک فردی به ما می رسد که سه روز، توانسته بر شیطان غلبه کند. همه تعجب کردند و منتظر، که الان کسی می آید که حتما آثار عبادت و زهد و تقوا الان روی سر و صورتش نشسته. آثار عبادت قطعا برش متعین است و همه به دل صحرا چشم دوخته بودند. یک وقت دیدند یک عرب لاغراندامی که چشمانش هم گود افتاده است و با یک شتر نهیف و لاغر هم دارد می آید، به طرف پیغمبر(ص) دارد می آید.

یک وقت رفتند پیش پیغمبر(ص) و گفتند: یا رسول الله! این چه کسی است که شما بشارتش را دادید؟! پیامبراکرم(ص) فرمودند: همین عربی است که دارد به سوی ما می آید. گفتند: این آقا؟! این کسی است که توانسته سه روز به ابلیس مسلط بشود. رسول مکرم(ص) فرمودند: ظاهرا پرسیده من کجا هستم که فرمودند: بگویید بیاید پیش من. آمد نزد پیامبر(ص) و پیغمبر خدا را... آستانش را بوسید و سلام کرد و ادب کرد و گفت: یا رسول الله! سه روز تصمیم گرفتم مسلمان بشوم الان شما را پیدا کردم و می خواهم شهادتین بگویم.

شهادتین را گفت و مسلمان شد و بعد گفت: حالا بفرماید باید چکار کنم؟! پیغمبر(ص) فرمودند: نماز بخوان، روزه بگیر و پول داشتی حج برو، اگر مالی داشتی که مستحق ذکات بود، ذکاتش را پرداخت نما. احکام را به او تعلیم دادند. دست پیغمبر را بوسید و خداحافظ و خداحافظ زد به دل صحرا.

چند لحظه ای نگذشته بود که یک وقت پیغمبر(ص) فرمودند: کاروان برگردد. چه شده است؟! پیغمبر(ص) فرمودند: آن مرد عرب لاغراندام از دنیا رفته است. شترش رَم کرده است و از پس سر زدش زمین و کشته شد و از دنیا رفت. برویم به تجهیزش برسیم. آمدند، دیدند رسول خدا فرمودند: کسی وارد خیمه نشود و می خواهم خودم غسلش بدهم. غسل داد و کفن کرد و بدن را آماده کرد. آمدند جلوی پیغمبر(ص) گفتند: یا رسول الله! این، هیچ کدام از اعمالی که شما فرمودید را انجام نداد و عمل نکرد و هیچ کاری نکرده است. چطور شما دارید انقدر هزینه می دهید. بدن را غسل می-دهید و کفن می کنید و نماز می خوانید. رسول خدا(ص) فرمودند: فرشته های زیادی می بینم که به استقبال بدن این آدم می آیند و به او سلام و درود می گویند و با یک دنیا سلام و تهییت دارند وارد بهشتش می کنند. عجب! این که یک دانه عمل ندارد در پرونده اش، چطور به این جایگاه رسیده است؟! پیغمبر(ص) فرمودند: تصمیم گرفت و اراده کرد که قدر خودش را بشناسد و حد خودش را درک کند. با ارده محکم به جایگاه اعلاء رسید.

این درس آموز باشد برای من و شما که ماه رمضان، ماه فرصتی است برای تصمیم و اراده قوی داشتند. به قول امیرالمومنین(ع) در نهج البلاغه که «اَلعالِم مَن عَرَفَ قَدرَه وَ کَفي بِالمَرء جَهلا اِلّا يَعرِفُ قَدرَهُ». ان شاءالله که قدر و حد خودمان را بدانیم و اراده و تصمیم را در این ماه برای بندگی شایسته فراموش نکنیم.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

 

با توجه به داستان مطرح شده، چه چیز باعث عاقبت به خیری مرد عرب شد؟

۱. اسلام آوردن.

۲. تصمیم و اراده کردن به شناخت خود.

۳. شهادتین بر زبان جاری کردن.

۴. کمک به هم نوع خود کردن.

 

پاسخ صحیح: گزینه ۲